د راپورونو له مخې، د ایران د بهرنیو چارو وزیر سید عباس عراقچي به ډېر ژر د یوه سیاسي او اقتصادي پلاوي په مشرۍ افغانستان ته سفر وکړي.
د ایران مشرق ورځپاڼه وايي، چې دا به د طالبانو د نوي حکومت له پیل راهیسې کابل ته د ایران د بهرنیو چارو د وزیر په کچه لومړنی سفر وي. په دغه یو ورځني سفر کې به دواړه اړخونه د یو بل د علاقې او اندېښنې وړ موضوعات وڅېړي.
ورځپاڼه وايي، د عراقچي دا سفر د طالبانو او ایران لپاره له ګڼو اړخونو ارزښت لري ځکه د طالبانو د واکمنۍ له پیل راهیسې دا لومړنی ځل دی چې ایرانی اړخ په دې کچه سفر کوي. د ایران د بهرنیو چارو وزارت ویلي چې په دغه سفر کې به د نورو وزارتونو استازي، یو اقتصادي او تجارتي پلاوی هم شامل وي. دا څرګندوي چې ایران غواړي له طالبانو سره په ټولو برخو کې اړیکې پراخې کړي.
د کابل او تهران ترمنځ پخواني سفرونه
له دې وړاندې د طالبانو چارواکو په سیاسي او اقتصادي کچه ایران ته سفرونه کړي، چې د رییس الوزرا مرستیالان، وزیران او نور لوړپوړي چارواکي پکې شامل وو.
له بل اړخه، ایراني چارواکو هم د وزیرانو او د قضایه قوې د مرستیالانو په کچه افغانستان ته سفرونه کړي دي خو د عراقچي سفر په دې اړه ځانګړی دی چې دا د ایران د بهرنیو چارو د وزیر په کچه لومړنی رسمي سفر دی.
د همکاریو جامع سند
مشرق وايي، یوه بله مهمه مساله د ایران او افغانستان ترمنځ د «جامع همکاریو سند» دی، چې پخوا پرې خبرې اترې روانې وې، خو د یوې شخړې له کبله یې پرمختګ ونه کړ. په دغه سند کې د امنیت، تجارت، اوبو، کډوالو او کلتوري-تعلیمي همکاریو په برخو کې موارد شامل وو، خو د اختلاف ټکی د دې سند په امنیتي برخه کې و.
د افغانستان [جمهوري حکومت] غوښتل چې طالبانو ته په سند کې د تروریستي ډلې په توګه اشاره وشي، خو ایران له دې سره مخالفت کړی و، ځکه هغه وخت افغان حکومت په دوحه کې له طالبانو سره د سولې خبرې روانې کړې وې.
مشرق د شنونکو له خولې وايي، « ایراني لوري استدلال کاوه چې تاسې ورسره په دوحه کې خبرې کوئ، د یو بل بندیان خوشي کوئ او د افغانستان د راتلونکي لپاره د خبرو اترو په متن کې یو ټول شموله حکومت موجود دی. تاسې ولې غواړئ چې موږ داسې یوه ماده لاسلیک کړو؟ ».
د اوسني وضعیت اهمیت
یاده ورځپاڼه لیکي، اوس چې ځینې هېوادونه طالبان د تروریستي ډلو له نوملړه باسي، ښه به وي چې د افغانستان اوسني چارواکي دې ټکي ته پام وکړي چې طالبان هېڅکله د ایران په ملي نوملړ کې د تروریستي ډلې په توګه نه دي شامل شوي. ورځپاڼه وايي، چې له تېر حکومت سره د همدې اختلاف له امله د دواړو هېوادونو د همکاریو جامع سند هم وځنډېد.
د عراقچي د سفر یوه مهمه موخه دا ښکاري چې د دواړو هېوادونو د همکاریو پر جامع سند خبرې بیا پیل شي.
د ورځپاڼې په باور، دا سند نه یوازې د دواړو هېوادونو اړیکې پیاوړې کولی شي، بلکې د افغانستان د نوي حکومت [طالبانو] په رسمیت پېژندلو برخه کې هم مرسته کولی شي.