طالبانو د وزارت خانو او خپلواکو ریاستونو ویاندویانو ته اطلاعاتو ته د لاس رسي په نامه څلور ورځينی روزنیز سینمار پیل کړی، خو د رسنیو کارکونکي شکایت کوي، چې طالبان ورسره په وخت مالومات نه شریکوي.
د طالبانو تر واک لاندې باختر خبري اژانس راپور ورکړی، چې د ياد روزنيز سمينار د پيل په مراسمو کې د اطلاعاتو او کلتور وزارت د خپرونو چارو مرستیال مهاجر فراهي ويلي دي: “مطبوعاتي برخه په نظام کې ډېره مهمه برخه ده. د نظام کاري ژمنتيا، فعاليتونه او لاسته راوړنې د ویاندویانو په واسطه تر ولسونو رسېږي او اسلامي امارت له ډېرو محدوديتونو سره سره، بيا هم په تېرو شاوخوا درېيو کلونو کې مهمې لاسته راوړنې لري، چې تر خلکو رسول يې زموږ او ستاسو ګډ مسووليت دی.”
فراهي زياته کړې، چې د هرې ادارې وياند بايد د خپلې ادارې د لاسته راوړنو او فعالیتونو په اړه بشپړ معلومات ولري، د خپلې ادارې اړوند معلومات رسنيز کړي، دقت او سرعت په نظر کې ونيسي او له رسنيو او خبريالانو سره صمیمانه اړيکې ولري.
خو د افغانستان له خبریالانو د ملاتړ سازمان په راپور کې چې د تېر کال په اګست کې خپور شو راغلي، چې طالبان واقعي معلوماتو ته د خبریالانو لاسرسی له پامه غورځولی دی.
د یاد سازمان په خبره: "طالبان د عمومي افکارو او ټولنیز ذهنیت د کنټرول لپاره له درېیو کړنلارو کار اخلي: سخت سانسور، سیاسي تبلیغات او د عمومي افکار د چاپیریال مسمومول".
د دغه راپور له مخې، خبریالان او رسنۍ د دې حق نه لري چې داسې یوه مسله تر خبري پوښښ لاندې راولي، چې د دغې ډلې د حاکمیت پرخلاف ګڼل کېږي.
د دې سربېره خبریالان د طالبانو له اجازې او رضایت پرته د معلوماتو د خپرولو حق نه لري.
دا په داسې حال کې ده، چې څو ورځې وړاندې له غزني ولایت څخه یوې سرچینې له افغانستان انټرنشنل - پښتو سره په خبرو کې وویل، که څه هم د طالبانو له واکمنېدو سره پر رسنیو او خبریالانو محدودیتونه و، خو دغه محدودیتونه بیا په ۲۰۲۴ کال کې تر ټولو ډېر زیات شوی وو.
د نوموړي په وینا، د طالبانو امربالمعروف په ځلونو خبریالانو ته ګواښ کړی، چې د دوی د خوښې خلاف خپرونې او راپورونه وړاندې نه کړي.
هغه زیاتوي، چې د طالبانو تر څار لاندې د خپرونو او راپورونو ثبتول، د فقر او غربت په اړه د راپورونو په جوړولو بندیزونه او د ښځینه کارکوونکو د رسنیزو فعالیتونو مخنیوی هغه څه و، چې په غزني ولایت کې رسنۍ ورسره مخ شوې.
له کابل څخه هم یوې افغانې خبریالې چې په دې وروستیو کې د طالبانو د محدودیتونو د زیاتېدو له امله دنده پرېښې له افغانستان انټرنشنل - پښتو سره په خبرو کې وویل، سره له دې چې په ټول هېواد کې اطلاعاتو ته لاسرسی سخت شوی، خو د ښځینه خبریالانو لپاره بیا ناممکن دی، ځکه طالب چارواکي نه له ښځینه خبریالانو سره خبرې کوي او نه هم معلومات شریکوي.
د خبریالانو ملاتړو ادارو په ځلونو له طالبانو غوښتي، چې د بیان ازادۍ ته درناوی وکړي، خو یاده ډله وایي چې هېڅ یوې رسنۍ ته د دوی د پالیسیو خلاف د خپرونو او راپورونو اجازه نه ورکوي.