د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پروګرام د ژمي په رارسیدو سره په افغانستان کې د وچکالۍ په اړه اندیښنه ښودلې او وايي، لا له وړاندې وچکالۍ د افغانستان ډير شمېر وګړي ځپلي او د هغوی د عایداتو سرچینې چې کرنیز محصولات دي، د اوبو د کچې د ټیټیدو له امله د له منځه تلو په حال کې دي.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پرورګرام په افغانستان کې د وچکالۍ په اړه د دغې اندېښنې په ښودلو پر خپلې اېکس پاڼې لیکلي، چې وچکالي او د حاصلاتو له منځه تلل خلک له لوږې سره مخامخوي او اقتصادي ستنې یې کمزورې کوي.
دغه پرواګرام وایي، د ملګرو ملتونو د اقلیمي بدلون په ۲۹م کنفرانس کې چې د روان کال د نومبر په میاشت کې په باکو کې جوړېږي، له هغه، مخکې موږ د اقلیمي بدلون په وړاندې د انعطاف د رامنځته کولو د اړتیا غوښتنه کوو.
همدارنګه د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پروګرام وايي، په افغانستان کې د ډېریو کورنیو لپاره یوازیني خواړه چې دوی یې لري، هغه خواړه دي چې دوی په خپلو ځمکو کې کرلي دي او د عایداتو یوازینۍ سرچینه یې هغه پیسې دي، چې دوی یې د خپلو کرنیزو محصولاتو له لارې تر لاسه کوي.
یاد پرورګرام په افغانستان کې د اوبو د کچې د ټیټېدو او د فصلونو د له منځه تلو له امله د کلیو د خالي کېدو او خلکو د کوچېدو په اړه اندېښنه ښودلې.
دغه بنسټ وايي:«د اوبو د کچې د ټیټېدو او د فصلونو د له منځه تللو له امله ټول کلي خالي شوي دي. کورنۍ د بدیل معیشت موندلو لپاره له خپلو اصلي سیمو څخه بې ځایه کېږي او د بې ځایه کېدو هڅه ډېری وخت دوی نور هم زیانمنوي.»
د خوړو نړۍوال پروګرام وايي، دمګړۍ اوبه د هغو کسانو لپاره د تاوتریخوالی او شخړې سرچینه ګرځېدلې چې وروسته پاتې کېدو ته لومړیتوب ورکوي.
دا په داسې حال کې ده، چې تېره ورځ د طالبانو د چاپېریال ساتنې ادارې مشر مطیع الحق خالص په افغانستان کې د ملګرو ملتونو له ځانګړې استازې روزا اوتنبایوا سره د افغانستان د چاپېریالي وضعیت، له اقلیمي بدلون سره د مبارزې، د ملګرو ملتونو د اقلیمي بدلون د نړۍوال کنفرانس د څرنګوالي او تابیاوو په تړاو خبرې اترې کړې دي.
دغه طالب چارواکي ټينګار کړی، چې نړۍوال باید اقلیمي بدلون ته له سیاسې اړخه نه؛ بلکې له بشري اړخه وګوري.
د طالبانو تر واک لاندې د چاپېریال ساتنې ادارې د خپل کلني راپور د وړاندې کولو پر مهال ویلي و، چې د اقلیمي بدلون د اغېزو له امله هر کال په افغانستان کې د ۲۵۰ مېلیونو ډالرو په ارزښت د کرنې په برخه کې زیان اوړي.
د دې ادارې د راپور له مخې، افغانستان په نړۍواله کچه د اقلیمي بدلون له امله شپږم زیانمن هېواد دی.