منظور وایي، خپل قوم او ولس راویښوي، د غلامۍ هغه ځنځیرونه ماتوي چې د دوی غاړې ته د وخت جبر ور اچولي دي، په خپله خاوره او خپلو وسایلو خپل اختیار غواړي، په خپله خدای ورکړې ځمکه د خپل هویت، حیثیت او وقار غوښتنه کوي.
د خپل قام او ولس د هغو بې وزلو او مظلومو انسانانو د حق غوښتنه کوي، چې اولادونه یې د وحشت، بربریت او جبر تورو زندانونو وخوړل، د هغو لاشونو پوښتنه کوي چې هره ورځ یې د کلي شا و خوا پراته وي او هیڅوک یې د مرګ پور پر غاړه نه اخلي، لنډه دا چې د دې خبرې پوښتنه کوي چې ولې هره ورځ پړ هم زه یم او مړ هم زه یم.
منظور دغه غوښتنې او پوښتنې په ډېره سپېڅلتیا، جرئت، متانت او معقولیت په تش لاس د تور او مستبد رژیم مخې ته ږدي.
هغه ګواښل کېږي، بندي کېږي، ګل - ګل او چنار - چنار ملګري یې په دې لاره کې شهیدانېږي، بلکې هره ورځ، هره ګړۍ او هره شېبه یې د سندان او څټک تر منځ تېرېږي.
زولنې یې لاسونو او پښو ته پرتې دي؛ څو لیوانو حلقه کړی، خو ځوان رهبر بیا هم خپله خبره ډېره غوڅه او جوته کوي او وایي که په اټوم بم یې هم کښېنوي تر خپل دریځ او داعیې نه تېرېږي.
دغه ځانګړتیاوې د یوه سپېڅلي داعي او یوې سپېڅلې داعیې دي. منظور د خپلې داعیې پر سپېڅلتیا پوخ باور لري، له همدې امله هر ډول کړاونو ته لکه سپر درېږي او ولاړ دی.
سپېڅلې او پیغمبري داعیه تل د الله تعالی او مظلومو مومنانو په مرسته تکیه کوي، پر خپل مظلومیت له هیچا سره معامله نه کوي.
منظور له هېڅ چارواکې او هېڅ مقام سره د بندو دروازو شاته نه کېنې، نه د کومې استخباراتي کړۍ په دام کې ځان بندوي، نه د شخصي ګټو او منصب لپاره په قوم او ولس سودا کوي او نه د نیابتي ډلو ټپلو په څېر د اسلام او جهاد په تشو نارو او پردۍ فتوا ولس تېرباسي او نه په پردي ټوپک خپل ولس ته د ازادي او فتح زېري ورکوي؛ بلکې ولس را ویښوي، خلکو ته شعور ورکوي، په یوه ژوندي او بااحساسه ملت یې بدلوي چې هر فرد یې د خپلو وسایلو، خپل اختیار، حیثیت او وقار غوښتونکی شي.
نور ملتونه استخباراتي ملایان او استخباراتي مدرسي نه لري، چې د قوم او ولس د ویښتابه او شعور هره چیغه بې دیني وګڼي، له قوم سره مینه ګناه وبولي، ملتپالنه، د ملت را ویښول، د کرایې او استخباراتي ملا له لومې یې خلاصول کفر وګڼي.
نور ملتونه او قومونه علماء لري، د دین په روح او حقیقت خبر دي، هغوی د رسول الله صلی الله علیه وسلم پر تګلاره روان دي، هغوی د خپل خیل، قوم او ملت ژغورنه او ګټې لومړیتوب ګڼي، ځکه چې رسول الله صلی الله علیه وسلم له خپل ولس، خلکو او وطن سره مینه کړې، بلکې د ټول بشریت ژغورنه یې له خپل خیل، قوم او قبیلې پیل کړې، ستر ذات داسې امر ورته وکړی دی:
« وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ» (۱) او خپلو نږدې خپلوانو ته خبر ورکړه.
له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه پوښتنه وشوه، ایا دا هم تعصب دی چې سړی له خپل قوم سره مینه ولري؟
رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل:« لَا، وَلَكِنْ مِنَ الْعَصَبِيَّةِ أَنْ يَنْصُرَ الرَّجُلُ قَوْمَهُ عَلَى الظُّلْمِ»(۲) نه، تعصب دا دی چې یو سړی په ظلم کې له خپل قوم سره مرسته وکړي.
دا عصبیت او قومیت نه دی، چې سړی د خپل قوم او ولس لپاره د هغوی د حقوقو غوښتنه وکړي او پر خپل قوم د ظلم، تېري او وحشت پوښتنه وکړي؛ بلکې د خپل مظلوم او بېوزله ورور اوښکې پاکول او د ظالم له ظلمه یې خلاصول ستر جهاد دی.
رسول الله صلی الله علیه وسلم له خپل وطن او ټاټوبې سره څومره مینه کړې!
مکه مکرمه چې د رسول الله صلی الله علیه وسلم د خاپوړو ښار دی، څنګه یې مخاطب کړی!:
«ما أَطْيَبَكِ مِن بلدٍ ! وأَحَبَّكِ إليَّ ! ولولا أن قومي أَخْرَجُونِي منكِ ما سَكَنْتُ غيرَكِ»(۳)
"ته څومره پاک ښار یې! او څومره پر ما ګران یې! که خپل قوم مې له تا څخه ونه باسي، له تا پرته په بل ښار کې نه اوسېږم.
رسول الله صلی الله علیه وسلم مشرکینو مجبور کړ، چې خپل وطن پرېږدي او مدینې منورې ته هجرت وکړي؛ خو بیا هم د خپل وطن مینه ورسره مله پاتې شي، فرمایي:
«اللهم حبب إلينا المدينة كحبنا لمكة أو أشد»(۴)
"ای الله! د مکې په څېر مو له مدینې سره هم مینه پېدا کړه او یا تر هغې زیاته.
له خپل وطن سره مینه طبیعي ده، هر انسان له خپل ټاټوبې سره مینه لري.
وطن ستا تشخص او پېژندګلوي ده، ستا هویت، درنښت او حیثیت دی، که بې وطنه یې، نه ته او نه ستا خبره ارزښت لري.
دلته د وطنپالنې، ملتپالنې، له خپلو خلکو او ولس سره د میني، ویښتابه او شعور چیغه هغو خلکو ناروا بللې، چې ولس یې له ځان سره د دین په نامه تسخیر کړی دی او هغه تش په نامه ملتپال ګوندونه یې مخالفت کوي، چې ولس یې د ملتپالنې په تشو نارو اوږده موده تېر ایستلي او ګرو کړی دی.
د اکټوبر یولسمه نېټه رارسېږي، ملنګ رهبر ناسته، ملاسته، خوب، راحت او استراحت په ځان حرام کړي او لګیا دی کور په کور، کلي په کلي ګرځي د خپل ولس د زګېرویو، کړاونو او دردونو کیسې، د خپل وطن د وسایلو او مسایلو کره او بشپړ مالومات راټولوي، د پښتنو د هر مشر په حجره کې یې ګونډه ماته کړې او د دې ورځې د اهمیت په اړه خبره ورته کوي.
منظور وایي، چې په دې ولس او ملت ستره غمیزه تېره شوي؛ خو له هیچا سره یې کره او بشپړ مالومات نه شته.
هغه وایي، زموږ غمېزه یواځې دا نه ده، چې پلرونه، ترونه، وروڼه، زامن او ورېرونه مو لاپته دي؛ بلکې دلته جبر، ظلم او ستم داسې اوج ته رسېدلی چې نه مو سر او نه مو مال او نه مو وقار خوندي دي او زموږ له دې ټولو ستونزو او کړاونو نړۍ وال څه چې خپل وګړې هم په سم ډول خبر نه دي.
د منظور هره چاره پر شفافیت او سپېڅلتیا ولاړه ده، هغه وایي، چې هر ملت د مبارزې او خوځښت لپاره یوه داسې ملي روایت او نریټیف ته اړتیا لري، چې خپل او پردي پرې قناعت وکړي او د هیچا په زړه کې شک پاتې نه شي.
له همدې امله د خپل ولس له کړاو، درد او مظلومیت څخه یوه داسې ملي داعیه او ملي روایت جوړوي، چې د دې ستر پښتون ملت هر وګړی یې بدرګه کړي او په دې لاره کې هر ډول قرباني ته تیار شي؛ ځکه مظلومیت د بشریت او په تېره بیا د اسلام په تاریخ کې تر ټولو ستره داعیه ده، چې هر انسان ته د ظالم پر وړاندې د کلک درېدلو او مقاومت اجازه ورکوي او الله تعالی تل د مظلوم ملګرتیا کوي.
ستر ذات خپل استازي او د هغه ملګرو ته هغه وخت د وسله والي مبارزې اجازه ورکړه، چې کله د دوی پر وړاندې د قریشو ظلم، تېری او تجاوز له زغمه وووت او ورته ویې فرمایل:
«أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ»(۵)
هغو مؤمنانو ته چې جګړه پرې تپل شوي، د جګړې اجازه وشوه؛ ځکه چې پر دوی ظلم شوی دی او یقیناً الله تعالی له دوی سره پر مرسته کولو قادر دی.
منظور د اکټوبر په یوولسمه د مظلومیت دغه روایت ستاسې ټولو پښتنو مخې ته ږدي او له تاسې غواړي، چې اوس د خپل مظلومیت پوښتنه کوئ کنه؟
په خپله خاوره، وسايلو او شتمنیو خپل اختیار غواړئ او که د یوه جابر ریاست په تمه کېنئ؟
لنډه دا چې لږ تر لږه د خپل ستر وجود له ټپونو ځان خبروئ که نه؟
د خپل ځان لپاره د ازادي، عزت، حیثیت او درنښت ژوند غواړئ او که لا هم د غلامۍ تور ځنځیر پر غاړه وړئ؟
پښتون ملته!
ستا د ژغورنې لپاره نه ځانګړی پیغمبر راځي او نه ستا د ژغورنې او هوساینې ذمه واري چا اخیستي ده.
تر څو به ته رټل کېږې، شړل کېږې، شکنجه کېږې، بندي کېږې، لاپته کېږې او وژل کېږې!
تر څو به ستا په سر سودا روانه وي!
تر څو به ته د نیابتي جګړې په مارکیټ کې د تورو خاورو په بیه پلورل کېږې!
تر څو به ته په پردۍ جګړه کې د جهاد او ازادۍ په نامه قرباني یې!
تر څو به ته د دین او اسلام په نامه استخباراتي ملا تسخیر کړی یې!
تر څو به پر تا د ترهګر ټاپې لګېږي!
تر څو به ستا په خلاف جګړه روانه وي، ستا پر اسلام به شک کېږي او تر څو به ته بې وطنه، بې کفنه، بې هویته او بې ارزښته یې!!!
د اکټوبر یوولسمه ستا لپاره برخلیک ټاکونکي ورځ ده، داسې ورځ ده چې ته خپل برخلیک په خپله ټاکي، هیڅوک، هیڅ شی پر تا نه تحمیلوي، ته د خپل ځان په اړه په خپله پرېکړه کوي، د خپل ستر وجود پوښتنه کوي او د خپل حق غوښتنه کوي.
پاڅه!
په هره توره شپه کې روڼ سبا نغښتی، په هره سختۍ پسې اسانتیا راځي او هر غم، مصیبت او درد پای لري.
پاڅه!
د خپل درد او کړاو کسیه وکړه، ستا د درد هره کیسه روایت دی. ستا د مظلومیت له هره داستانه نرټیف جوړېږي.
پاڅه! خپل تاریخ په خپله ولیکه.
پاڅه! ستا له پاڅېدلو پاڅون جوړېږي.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اخذلیکونه:
۱ـ د الشعراء سورت، (۲۱۴) آیة.
۲ـ احمد او ابن ماجه روایت کړی دی.
۳ـ ترمذي روایت کړی دی، د حدیث شمېره: (۳۶۲۹).
۴ـ بخاري روایت کړی، د حدیث شمېره: (۵۶۷۷).
۵ـ د الحج سورت، (۳۹) آیة.
یادونه: افغانستان انټرنشنل - پښتو د یوې بې پرې رسنۍ په توګه د ټولو لیکوالو نظریاتو ته درناوی لري؛ خو د چا د نظر ملاتړ نه کوي.