از سر تا پای پیام ۲۵۰۰ کلمهای منسوب به رهبر طالبان که در دومین عید فطر پیروزی آنها صادر میشود، یک چیز میبارد: این گروه میکوشد که برای بقا، نگرانیهای اصلی جامعه جهانی را پاسخ دهد و خود را در چارچوب اولویت آنها هماهنگ کند تا قدرتی به دنبال براندازی طالبان نباشد.
اما همانقدر که بوی خاطرجمعی و اطمینان به قدرتهای خارجی از این پیام میآید، یکدندگی و قاطعیت در مسایل «داخلی افغانها» نیز در آن دیده میشود.
پیام منسوب به رهبر طالبان در میان لفاظیهای فراوان، به دو نگرانی اصلی جامعه جهانی اشاره میکند: تروریسم بینالمللی و قاچاق مواد مخدر. چنانکه در نشست اخیر سمرقند، دیدارهای دیپلوماتها در قطر، سخنان سخنگویان کاخ سفید و کرملین دیده میشود، جهان از این دو تهدید از افغانستان تحت کنترول طالبان نگران است.
کارگزاران طالبان از این پیام استفاده میکنند و به جهان میگویند: «افغانستان با تمام کشورهای همسایه، کشورهای اسلامی و تمام جهان در چارچوب اصول اسلامی مناسبات مثبت و مؤثر استوار بر تعامل خوب و متقابل میخواهد.»
در این بیانیه هیچ قدرتی استثنا نیست، از جمله امریکا، روسیه و اسراییل.
از نام ملاهبتالله اضافه میشود: «همانگونه که افغانستان نمیخواهد در امور داخلی هیچ کشوری مداخله کند، تأکید میکند که دیگر کشورها نیز در مسایل و امور داخلی ما مداخله نداشته باشند که انجام این کار هم به نفع جهان و هم به نفع افغانستان است.»
باز هم در بخش دیگر این پیام، رهبری طالبان، به دومین دغدغه بزرگ جهان میکوشد پاسخ دهد: «امارت اسلامی بر اساس مکلفیت اسلامی و شرعی خویش، ممنوعیت کشت مواد مخدر و تطبیق فرمانی را در این خصوص توسط هموطنان، دستاورد بزرگ میداند. انجام این کار بزرگ عزم و تصمیم امارت اسلامی و حمایت قاطع مردم از امارت اسلامی را نشان میدهد و این را واضح میسازد که افغانستان دیگر عاری از مواد مخدر میشود.»
باز هم بیانیه چنان نگاشته شده است که گویا مشاوران طالبان میدانند چه چیزی میتواند به اقدام عملی جهان علیه طالبان منجر شود.
در حالیکه جهان به ظاهر به مسایل مهمی مانند ایجاد حکومت فراگیر، باز کردن درهای مکاتب دخترانه و بازگشت زنان به کار، آغاز گفتوگوهای بینالافغانی برای حل بحران افغانستان و رسیدن به صلح و ثبات پایدار میپردازند، اما چیزی که خواب جهانیان را از ناحیه افغانستان به هم میزند، تروریسم بینالمللی و قاچاق مواد مخدر است، نه چگونگی تغییر اوضاع به نفع مردم افغانستان. دقیقا از این رو است که پیام عیدی ملا هبتالله هیچ اشارهای به این مسایل ندارد و حتی نامی از گفتوگوهای بینالافغانی، حکومت فراگیر، بازگشیایی مکتب دخترانه یا حق کار زنان نمیبرد.
برعکس انعطافی که ملا هبتالله در تعامل به جهان نشان میدهد، موضعگیری او در قبال مسایل داخلی افغانستان تند است.
در بخش دیگری از همین پیام آمده است: «در برابر دشمنان دین و کشور، تخریبکنندگان امنیت، دزدان و مجرمین جنایی قاطعانه عمل کنید... امنیت، نعمت بزرگ الله جلجلاله است، بیایید باز هم به خاطر تامین ثبات و امنیت کشور خود در کنار نظام قاطعانه ایستاده شویم تا مردم و ملت دیگر آسیب نبینند و قربانی ناامنی نگردند. اگرچه بعضی از حلقات دشمن در این رابطه کوشش شوم میکنند که کشور ما را ناامن و ارگانهای امارت اسلامی را ضعیف نشان دهند، مگر ما باور داریم که نصرت الله جلجلاله و حمایت ملت همراه ماست و امنیت بیشتر تحکیم مییابد و مردم بیشتر به آسایش میرسند.»
او باز هم در زمینه رشد اقتصادی، ایجاد کار، درآمد مردم، رفاه و توسعه اقتصادی هیچ نکتهای ندارد و فقط در این حد اکتفا میکند که بازرگانان به فقرا کمک کنند.
بهنظر میرسد کارگردانان طالبان بار دیگر از این فرصت استفاده کردهاند که به جهانیان اطمینان خاطر بدهند که اداره طالبان تهدیدی برای امنیت جهانی و منافع قدرتها نیست و کسی نباید به فکر براندازی رژیم طالبان باشد.