حمله و نبرد اخیر طالبان با جبهه آزادی در سالنگ جنوبی، قدرت طالبان بر افغانستان را به روشنی به چالش کشید و سوال‌های زیادی را خلق کرد.
یک تیم هشت نفری نیروهای امنیتی و دفاعی پیشین که در تشکیلات جبهه تازه تاسیس آزادی فعالیت می‌کردند، توانستند در سالنگ ساعت‌ها با حدود ۱۹۰جنگجوی نیروهای خاص وزارت دفاع طالبان بجنگند و افکار عامه را علیه حاکمان کنونی افغانستان بسیج کنند.
هرچند وزارت دفاع طالبان مدعی است که این نیروها و فرمانده آنها اکمل امیر را پس از عملیات نظامی اخیر کشته‌اند، اما هیچ سندی دال بر جان باختن فرمانده این نیروها تاکنون ارائه نشده است. سوی دیگر، جبهه آزادی کشته شدن فرمانده برجسته‌اش را تاکنون تایید نکرده است.
اما این جبهه نظامی ضدطالبان از کیست و اکمل امیر چگونه از سالنگ سر درآورد؟
جبهه آزادی که از جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود جدا علیه طالبان سلاح برداشته و رابطه‌ای با شورای عالی مقاومت ملی رهبران پیشین ندارد، بیشتر از نیروهای امنیتی و دفاعی سابق تشکیل شده است.
هزاران نفر از نیروهای سابق قوای مسلح افغانستان از کشور خارج شدند و شماری از آنها در کشورهای منطقه به سر می‌برند. این نیروها از اقوام مختلف هستند و یک بخش توانمند آنها را نیروهای قطعات خاص اردو، نیروهای واکنش سریع پولیس و واحدهای صفردار امنیت ملی سابق افغانستان تشکیل می‌دهد. عمده این نیروها در بریتانیا و امریکا و ناروی مستقر شده‌اند اما بخش زیادی از آنها در کشورهای منطقه حضور دارند.
رهبری جبهه آزادی با همین نظامیان پیشین است که معتقدند سقوط افغانستان به دست طالبان، یک شکست سیاسی بود تا نظامی.
جنرال یاسین ضیا، رئیس ستاد مشترک ارتش سابق، فرمانده عمومی نظامی جبهه آزادی افغانستان است. او برخلاف دیگر جبهات کمتر در رسانه‌ها ظاهر می‌شود و به گفت‌وگو با طالبان برای حل مسئله افغانستان، باور ندارد. او معتقد است که طالبان را بایستی از راه نظامی به چالش کشید.
پیش از این نیز جبهه آزادی بیانیه‌هایی درباره حملات پراکنده و انفجاری علیه طالبان صادر کرده است، اما زد و خورد اخیر در سالنگ جنوبی نشان می‌دهد که این جبهه قابلیت اجرای عملیات رو در رو و درگیری مسلحانه با طالبان را دارد.
همین مسئله باعث نگرانی طالبان هم شده است. گروهی که ادعا دارد امنیت تمام مناطق کشور را تامین کرده است، اکنون با جبهاتی روبه‌رو می‌شود که می‌تواند ساعت‌ها آنها را زمین‌گیر کند.
مقام‌های طالبان بدون افشا شدن نام‌های شان به سمیع یوسفزی، روزنامه‌نگار شناخته شده افغانستان گفته‌اند که فرمانده اکمل امیر برای آغاز حملات بهاری علیه طالبان تازه از خارج وارد کشور شده بود.
به نظر می‌رسد فرمانده امیر نیز بعد از سقوط افغانستان توانسته بود از کشور خارج شود و به چنگ طالبان نیفتد.
اما این مقام‌های طالبان مطمئن نیستند که اکمل امیر از چه کشوری وارد افغانستان شده است. منابع می‌گویند که با فرمانده امیر، جنگجویان خطرناکی وارد کشور شده‌اند.
منظور طالبان از این «جنگجویان خطرناک»، نیروهای زبده ارتش پیشین افغانستان است که در بیست سال گذشته، گروه طالبان را در مناطق مختلف از جمله در خاستگاه آنها در هلمند و قندهار به چالش کشیده‌اند.
طالبان به آقای یوسفزی همچنین گفته‌اند که آنها برای خنثی سازی این فرمانده و جنگجویانش در همان نطفه وارد عمل شدند. هرچند بیانیه رسمی وزارت دفاع طالبان مدعی است که اکمل امیر کشته شده است، این مقام طالبان می‌گوید که آنها تاکنون جسد او را پیدا نکرده‌اند و ممکن است فرمانده امیر از عملیات زنده در رفته باشد.
آنچه بیشتر باعث نگرانی طالبان شده است این است که اکمل امیر توانسته باشد جبهات جنگ ضدطالبان را در ولایت‌های پروان و کاپیسا فعال کنند و هدفشان قطع راه کابل با ولایت‌های شمالی کشور مانند سال‌های دهه نود باشد تا نیروهای مخالف طالبان در پنجشیر و کاپیسا دست به قیام عمومی بزنند.
در بیانیه اخیر جبهه آزادی نیز به حمایت مردمی و ایستادگی در برابر طالبان صرف نظر از حمایت جهان تاکید شده است.
در این بیانیه آمده است: «رویدادهای اخیر به ویژه حمایت گسترده شما آزاده‌گان حقیقت مسلمی را آفتابی کرده است و آن این‌که شما مردم باعزت به مبارزه عدالت‌خواهانۀ تان علیه ظلم و جهل طالبانی راسخ، مصمم و مستحکم هستید و بدون در نظرداشت حمایت این یا آن کشور خارجی به این امر مقدس میهنی ادامه خواهید داد. بدون شک، حمایت جهان از داعیه عدالت خواهی شما امر مهم است، اما این شما هستید که با ایستاده‌گی، استقامت، پایداری و ایمان، مسیر حمایت دنیا را به نفع آزادی و برابری تغییر خواهید داد.»
پیشتر دو جنرال ارشد ضدطالبان سمیع سادات و خوشحال سعادت علیه طالبان اعلام جنگ کرده بودند و گفته بودند به زودی وارد معرکه خواهند شد. طالبان نگرانند که ورود اکمل امیر، بخشی از این برنامه نظامیان پیشین برای مقابله با آنها باشد.
اما سوال اساسی این است که اکمل امیر توانسته است از این نبرد زنده بیرون شود یا خیر. اگر پاسخ این سوال مثبت باشد، به نظر می‌رسد یک رهبر عمده ضدطالبان شکل گرفته است و اما اگر او جانش را از دست داده باشد، ایستادگی او که به همبستگی نیروهای مخالف طالبان و افکار عمومی در افغانستان انجامیده است، باز هم کابوسی برای طالبان خواهد بود.