در حالی که مقام‌های ارشد طالبان از ماه‌ها پیش وعده داده بودند که همه مکتب‌های دخترانه از اول حمل باز می‌شود، اکنون فرمانی منسوب به رهبر طالبان منتشر شده که بازگشت دختران به مکتب را به "امر ثانی" موکول کرده است.

منابع افغاستان اینترنشنال می‌گویند مقام‌های ارشد طالبان مانند ملا برادر، معاون رییس‌الوزرا و امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه، در میان کسانی هستند که می‌خواهند مکتب‌های دخترانه، طبق وعده باز شود.

این منابع می‌گویند چانه زنی‌ها بر سر بازگشت دختران بالاتر از صنف شش به مکتب، تا شب پیش از بازشدن مکتب‌ها هم ادامه داشته است.

به نظر می‌رسد تصمیم به جلوگیری از بازگشت دختران صنف‌های بالاتر به مکتب، در آخرین لحظات گرفته شده،‌ تا جایی که مقام‌های وزارت معارف طالبان هم از آن خبر نداشته‌اند.

شماری از دختران دانش‌آموز به افغانستان اینترنشنال گفته‌اند که در نخستین روز سال آموزشی ۱۴۰۱، همانند دانش‌آموزان دیگر در صنف‌ها حاضر شدند و حتی چند ساعت هم در صنف حضور داشته‌اند، اما بعد افراد طالبان به مکتب آمده و از آن‌ها خواسته‌اند به خانه‌هایشان برگردند.

عزیزاحمد ریان، سخنگوی وزارت معارف طالبان متنی را از روی موبایل برای خبرنگاران خواند که در آن به نقل از دفتر رهبر این گروه به مکتب‌های دخترانه از صنف شش به بالا دستور داده شده بود که تا زمان طراحی لباس کاملاً اسلامی برای دانش‌آموزان دختر، کار خود را متوقف کنند.

آقای ریان گفت این فرمان در روز دو حمل (یک روز پیش از روز معارف) رسیده است.

بازگشایی همه مکتب‌های دخترانه، از شرط‌های اساسی کشورهای خارجی و جامعه جهانی برای تعامل با گروهی است که برای اداره افغانستان، نیاز حیاتی به کمک‌های خارجی دارد.

اکنون جلوگیری از بازگشایی مکتب‌های دخترانه، مقام‌های طالبان را در موقعیت دشواری قرار داده و این گروه را در سطح رهبری، دچار دودستگی کرده است.

کسانی مانند عبدالسلام حنفی، معاون رئیس‌الوزرا، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه و ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی گروه طالبان که تا همین هفته‌های اخیر به مقام‌های خارجی وعده بازگشت دختران به مکتب را می‌دادند، اکنون در موقعیت دشواری قرار گرفته‌اند.

آن‌ها و دیگر رهبران و مقام‌های طالبان که دست‌کم در حد حرف و ظاهر، خواهان حل مشکلات افغانستان از راه مدارا در داخل و تعامل در خارج هستند، اکنون باید سر تعظیم در برابر فرمان کسی فرود آورند که حتی توانایی اثبات زنده بودن او را هم ندارند: ملا هبت‌الله آخندزاده، که فقط یک عکس از او دیده شده، اما نوشته‌هایی که به نام او نشر می‌شود، حکم قانون را دارد.