دیوان بین‌المللی کیفری روز پنجشنبه دستور بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین این کشور و محمد ضیف، فرمانده نظامی حماس را صادر کرد.
قضات دادگاه در حکم خود اعلام کرده‌اند که شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد نتانیاهو و گالانت مسئولیت جنایات مرتبط با قحطی دادن به مردم غزه و آزار و اذیت فلسطینیان را بر عهده دارند.
در مورد محمد ضیف، اتهاماتی همچون قتل‌عام، تجاوز جنسی و گروگان‌گیری در حملات هفت اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل مطرح شده است.
پیش از این اسرائیل ادعا کرده بود که محمد ضیف را کشته است، اما تاکنون این ادعا توسط حماس تایید و یا رد نشده است.
حکم دیوان بین‌المللی کیفری نتانیاهو، گالانت و ضیف را به مظنون‌های تحت تعقیب بدل کرده می‌کند. با این حکم، ۱۲۰ کشور عضو دادگاه لاهه مسئولیت دارند در صورتی این سه نفر وارد این کشورها شوند، آن‌ها را بازداشت کنند.
کارشناسان می‌گویند که این حکم، بنیامین نتانیاهو و مقامت حماس را بیشتر از پیش منزوی خواهد کرد و تلاش‌ها برای مذاکره آتش‌بس را به چالش و پیچیدگی مواجه خواهد شد.
با این حال پیامدهای عملی این حکم می‌تواند محدود باشد، زیرا اسرائیل و متحد اصلی آن، ایالات متحده امریکا، عضو دادگاه بین‌المللی کیفری نیستند.
برخی از اعضای برجسته حماس که دیوان بین‌المللی حکم بازداشت آن‌ها را صادر کرده است، در درگیری‌های ۱۳ ماه گذشته کشته شده‌اند.
دیوان بین‌الملی کیفری می‌گوید که دلایل و شواهد معقولی در دست دارد که نشان می‌دهد غیرنظامیان در غزه در جنگ ۱۳ ماه گذشته از دسترسی به غذا، آب، دارو، تجهیزات پزشکی و دیگر ضروریات اولیه زندگی محروم شده‌اند.
در گزارش‌ها آمده است که هیئت متشکل از سه دادستان در توافق با هم حکم بازداشت نتانیاهو و یوآو گالانت، وزیر پیشین دفاع اسرائیل را صادر کرده‌اند.
دیوان کیفری بین المللی بلند مرتبه‌ترین دستگاه قضایی جهانی است و به پرونده‌هایی حکم صادر می‌کند که مجریان قانون در کشورها قادر به پیگرد آن پرونده‌ها نباشند.
دادگاه بین‌المللی کیفری برای بازداشت نیروی نظامی در اختیار ندارد، اما کشورهای عضو این دادگاه مکلف به همکاری برای بازداشت کسانی هستند که این دادگاه علیه آن‌ها حکم کرده است.
واکنش‌ها به حکم دیوان بین‌المللی کیفری
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و برخی از مقامات این کشور حکم دیوان بین‌المللی کیفری و کریم خان، دادستان ارشد این دیوان را نکوهش کرده و آنرا «شرم‌آور و یهودستیزانه» خوانده‌اند.
جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده نیز در پی این حکم، دادستان دیوان بین‌المللی کیفری را مورد انتقاد قرار داده و از حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر حماس حمایت کرد.
از سویی هم مقامات حماس نیز از حکم این دادگاه بین‌المللی به شدت انتقاد کرده و آن را «غیرمنصفانه» خوانده‌اند.
پیش از این، وزارت خارجه اسرائیل در ماه سپتمبر اعلام کرد که دو گزارش حقوقی را ارائه کرده وبا آن صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی را به چالش کشیده است. این وزارت استدلال می‌کند که دادگاه بین‌المللی پیش از صدور حکم به اسرائیل فرصت تحقیق درباره اتهامات را نداده است.
اورن مارمورشتاین، سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل در اکس نوشت: «دادگاه بین‌المللی با هیچ دموکراسی دیگری که نظام حقوقی مستقل و محترمی مانند اسرائیل داشته است، به این شیوه مغرضانه برخورد نکرده است». او گفت که اسرائیل «در تعهد خود به حاکمیت قانون و عدالت ثابت قدم است» و به حمایت از شهروندان خود در برابر ستیزه‌جویی ادامه خواهد داد.