شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه با صدور قطعنامهای جدید علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی، به تهران دستور داد همکاری با آژانس را بهبود بخشد.
تهران در اولین واکنش اعلام کرد سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته را به راه خواهد انداخت.
قطعنامه جدید پیشنهادی آلمان، بریتانیا و فرانسه با ۱۹ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و تنها ۳ رای مخالف تصویب شد.
روسیه، چین و بورکینافاسو تنها کشورهای عضو شورای حکام بودند که به قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی رای منفی دادند. شورای حکام ۳۵ عضو دارد.
وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی در بیانیهای مشترک، که تقریبا بلافاصله پس از انتشار خبر تصویب قطعنامه منتشر شد، تصویب قطعنامه شورای حکام را اقدامی «سیاسی، غیرواقعبینانه و مخرب» توصیف کردند.
در این بیانیه گفته شده است که رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در پاسخ به قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دستوری برای اتخاذ اقدامات موثر صادر کرده است که از جمله شامل راهاندازی مجموعهای قابل توجه از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف میشود.
این دومین قطعنامهای است که شورای حکام در دو سال گذشته علیه جمهوری اسلامی تصویب میکند.
قطعنامه پیشین کشورهای غربی در ماه جون با ۲۰ رای مثبت، ۱۲ رای منفی و ۲ رای منفی چین و روسیه تصویب شده بود. یک عضو هم در رای گیری غایب بود.
قطعنامه کشورهای غربی که بهعلت پایبند نبودن جمهوری اسلامی به معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای ارائه شده، ضمن آنکه از تهران میخواهد فورا و بدون اتلاف وقت با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند، از رافائل گروسی مدیرکل این نهاد نظارتی سازمان ملل خواسته است گزارشی جامع از روند برنامه هستهای جمهوری اسلامی تهیه کند.
پیش از صدور این قطعنامه، امریکا، اتحادیه اروپا و سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا در نشست شورای حکام با صدور بیانیههایی خواستار بازگشت فوری تهران به تعهدات هستهای خود تحت توافق موسوم به برجام شدند.
اتحادیه اروپا تاکید کرد جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای یک اولویت امنیتی کلیدی است.
امریکا اعلام کرد که هیچ توجیه معقول صلحآمیزی برای غنای ۶۰ درصدی اورانیوم در ایران وجود ندارد و کشورهای فرانسه، آلمان و بریتانیا از ایران خواستند تا از تهدید به ساخت سلاح اتمی خودداری کند.
ساعاتی پیش از انتشار این بیانیه، متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا، تاکید کرد ایالات متحده متعهد است که جمهوری اسلامی هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نکند و واشنگتن در این راستا به همکاری با متحدان و شرکای خود ادامه خواهد داد
تصویب قطعنامه علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس در حالی است که تهران در چند روز گذشته تهدید کرده بود در صورت تصویب قطعنامه، واکنش نشان خواهد داد.
گزارش گروسی از سفر به تهران
قطعنامه شورای حکام یک روز پس از انتشار گزارش رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از سفر به تهران منتشر شد.
گروسی روز چهارشنبه از عدم مطابقت یافتههای آژانس در مورد ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در مکانهای اعلامنشده در ایران خبر داد و گفت آژانس نیازمند اطلاع فوری از مکان فعلی مواد هستهای یا تجهیزات آلوده مرتبط است.
او در گزارش خود به افزایش ذخایر اورانیوم ۲۰ درصد و ۶۰ درصد ایران پس از گزارش قبلی آژانس اشاره کرد و با تاکید بر این که تهران مقدمات توقف غنیسازی اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد را فراهم کرده گفت: «این برای اولین بار است که ایرانیها میگویند افزایش ذخایر غنیسازی بیش از ۶۰ درصد را متوقف میکنند. این امری جدی و اتفاقی مهم از نقطه نظر منع اشاعه تسلیحات هستهای است.»
تغییر دکترین هستهای
پیش از تصویب قطعنامه شورای حکام علیه برنامه هستهای تهران، برخی نمایندگان مجلس و شخصیتهای سیاسی در ایران بر لزوم تغییر دکترین هستهای جمهوری اسلامی در مقابله با خواستههای آژانس تاکید کرده بودند.
احمد نادری، عضو هیات رئیسه پارلمان ایران، با تاکید بر ضرورت «تغییر دکترین هستهای» حکومت ایران، اذعان کرد برنامه هستهای جمهوری اسلامی نتوانسته است از نظر امنیتی «هیچ» دستاوردی داشته باشد و گفت «آزمایش بمب اتم» از سوی جمهوری اسلامی را تنها راه برقراری «تعادل» در منطقه میداند.
کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی و مشاور علی خامنهای نیز روز ۱۱ عقرب در مصاحبه با شبکه المیادین، وابسته به حزبالله، تهدید کرده بود اگر جمهوری اسلامی در معرض «تهدیدی وجودی» قرار بگیرد، ممکن است دکترین هستهای خود را تغییر دهد.
پیشتر و در روز ۱۸ میزان، ۳۹ نماینده مجلس ایران در نامهای از شورای عالی امنیت ملی این کشور خواستند در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی در زمینه ساخت سلاح هستهای تجدید نظر کند.