در روز جهانی دانش‌آموز که ۱۷ نوامبر گرامی داشته می‌شود، دختران افغانستان تحت کنترول طالبان بیش از ۱۱۵۶ روز است که از حق آموزش محروم‌اند.
این دانش‌آموزان محرومیت از تحصیل را هدر رفتن عمر خود می‌دانند و خواستار بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها هستند.
روز جهانی دانش‌آموز، که هر ساله در تاریخ ۱۷ نوامبر گرامی داشته می‌شود، به‌منظور تجلیل از حقوق و دستاوردهای دانش‌آموزان در سراسر جهان برگزار می‌شود. این روز فرصتی است برای برجسته کردن اهمیت آموزش و یادگیری در زندگی جوانان، و تأکید بر نقش دانش‌آموزان در شکل‌دهی به آینده جوامع.
سه سال می‌شود که گروه طالبان جلو بازگشایی دروازه مکتب‌ها را گرفته است و به درخواست‌های جامعه جهانی برای بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها پاسخی نمی‌دهد.
افغانستان تحت کنترول طالبان، تنها کشوری در جهان است که آموزش دختران را به‌طور کامل محدود کرده است.
بر اساس گزارش یونسکو، بخش فرهنگی سازمان ملل، هم‌اکنون ۲.۵ میلیون دختر در افغانستان از آموزش محروم‌اند.
این ممنوعیت نه تنها فرصت‌های آموزشی را از میلیون‌ها دختر گرفت، بلکه تاثیرات مخربی بر روان و احساسات آن‌ها گذاشته است.
گزارشی که آژانس پناهندگان سازمان ملل در ۱۹ میزان ۱۴۰۳ منتشر کرد، نشان می‌دهد محدودیت‌های طالبان بر زنان، احساس ناامیدی، افسردگی و خشم را تشدید کرده و میزان بیماری‌های روانی در میان آن‌ها طی یک سال گذشته تا ۵۰ درصد افزایش یافته است.
محدثه، یکی از دختران بازمانده از تحصیل، به افغانستان اینترنشنال گفت: «تصور اینکه دیگر نمی‌توانم درس بخوانم غیرقابل قبول است. حس می‌کنم دیگر نمی‌توانم زندگی کنم. خیلی دردناک است که همه آرزوهایت نابود شوند.»
او که در سال ۱۴۰۰ از مکتب فارغ و در رشته کمپیوتر ساینس دانشگاه کابل با نمره ۳۱۵ قبول شده بود، امید داشت مسیر رسیدن به اهدافش هموار باشد، اما با روی‌کارآمدن طالبان، رویایش به پایان رسید.
محدثه تاکید می‌کند که محدودیت‌های اعمال‌شده علیه زنان باید کاهش یابد و مکاتب و دانشگاه‌ها به روی دختران بازگشایی شود.
در کنار محرومیت از آموزش، نگرانی‌هایی درباره محتوای نصاب درسی طالبان نیز مطرح است.
پرستو حکیم، فعال آموزش، در گفت‌وگو با افغانستان اینترنشنال بر فراهم‌کردن زمینه آموزش برای دختران تاکید کرد و از کیفیت محتوای درسی طالبان ابراز نگرانی کرد.
او گفت: «باز شدن مکاتب در دوران طالبان به معنی ارائه آموزشی است که به پسران بنیادگرایی را می‌آموزد. مدارس طالبان مراکز اصلی دینی نیستند، بلکه محیطی برای شستشوی مغزی و ترویج تروریسم هستند.»
این فعال آموزش، ازدواج‌های اجباری، فقر، بیکاری، مهاجرت و کمبود نیروی متخصص را از پیامدهای منع آموزش دختران در افغانستان می‌داند.
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل نیز با ابراز نگرانی از تداوم محرومیت دختران از آموزش در افغانستان اعلام کرده است که این محرومیت، آن‌ها را با چشم‌اندازهایی نظیر ازدواج زودهنگام مواجه کرده است.