نیویارک تایمز گزارش داد که ایلان ماسک، مشاور نزدیک دونالد ترامپ روز دوشنبه، ۲۱ عقرب در نیویارک با سفیر ایران در سازمان ملل، دیدار کرد.
دو مقام ایرانی به این روزنامه گفتند دو طرف درباره راههای کاهش تنشها بین تهران و واشنگتن گفتوگو کردند.
طبق این گزارش، دیدار ماسک با امیر سعید ایروانی بیش از یک ساعت دوام آورد و در مکانی محرمانه برگزار شد. منابع ایرانی این دیدار را "مثبت" و یک "خبر خوب" توصیف کردند.
استیون چونگ، مدیر ارتباطات ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا چنین جلسهای وجود داشته است، گفت: «ما در مورد گزارش دیدارهای خصوصی که اتفاق افتاده یا نه، اظهار نظر نمیکنیم.» ماسک هم درباره این دیدار اظهار نظر نکرده است.
ایلان ماسک به عنوان قدرتمندترین چهره در دوران انتقال قدرت به ترامپ ظاهر شده است و تقریباً در هر مصاحبه کاری شرکت کرده است.
نیویارک تایمز نوشت که دیدار مستقیم زودهنگام یک مقام ارشد ایرانی با ماسک احتمال تغییر لحن تهران و واشنگتن در دولت ترامپ را با وجود سابقه پرتنش بین ترامپ و جمهوری اسلامی مطرح میکند.
یکی از مقامهای ایرانی به این روزنامه گفت که این ماسک بود که درخواست ملاقات با سفیر ایران را کرده بود.
ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود امریکا را از توافق هستهای ۲۰۱۵ موسوم به برجام میان ایران و قدرتهای جهانی خارج کرد. او این توافق را «یک توافق وحشتناک یکجانبه» توصیف کرده بود.
ترامپ تحریمهای اقتصادی سختی را بر درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی و معاملات بانکی بینالمللی آن اعمال کرد. او همچنین دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه را در سال ۲۰۲۰ در بغداد، پایتخت عراق صادر کرد.
در پاسخ به اقدام ترامپ، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هرگونه مذاکره با دولت ترامپ را ممنوع کرد و مقامهای ایرانی متعهد شدند که انتقام سلیمانی را از ترامپ بگیرند.
دادستانهای فدرال هفته گذشته در پروندهای در دادگاه گفتند که جمهوری اسلامی برنامه ترور ترامپ قبل از انتخابات را طراحی کرده بود.
با این همه، پس از انتخاب مجدد ترامپ در هفته گذشته، مقامهای جمهوری اسلامی آشکارا از احتمال دستیابی به توافقی جدید و پایدارتر با ایالات متحده بحث میکنند.
بسیاری از اعضای دولت مسعود پزشکیان با این استدلال که ترامپ دوستدار معامله است و ممکن است فرصتی برای لغو تحریمها وجود داشته باشد، از مذاکره با امریکا حمایت میکنند.
اما بسیاری از محافظهکاران در ایران مخالف گفتوگو با ترامپ هستند و در همان حال، هر گفتوگو یا توافقی باید از تایید خامنهای بگذرد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران روز پنجشنبه پس از دیدار با رافائل گروسی، رئیس آژانس انرژی اتمی سازمان ملل در تهران، در یادداشتی در اکس گفت: «اختلافات را میتوان با همکاری و گفتوگو حل کرد. ما پذیرفتیم که با شجاعت و حسن نیت پیش برویم. ایران هرگز میز گفتوگو درباره برنامه صلحآمیز هستهای خود را ترک نکرده است.»
تحلیلگران میگویند که با وجود تمام سابقه بدی که جمهوری اسلامی با ترامپ دارد، به نظر میرسد که ایرانیها میخواهند درهای دیپلماسی را باز نگه دارند. این تحلیلگران گفتند که ترامپ نیز علاقهمند گفتوگو است.
دو مقام ایرانی به با نیویارک تایمز گفتند که دیدار سفیر ایران در سازمان ملل با ماسک که هنوز عهدهدار مقام رسمی در دولت امریکا نشده است، به مقام جمهوری اسلامی امکان داد تا از نشستن مستقیم با یک مقام امریکایی خودداری کند. ماسک به زودی نقشی رسمی در دولت امریکا خواهد داشت. او به عنوان مدیر مشترک وزارت کارآمدی حکومت ترامپ معرفی شده است.
این دیدار در حالی برگزار میشود که شدت تنش میان جمهوری اسلامی و واشنگتن بعد از حملات هفتم اکتبر حماس به جنوب اسرائیل و شلعهور شدن جنگ غزه و لبنان، بیشتر از دوره اول ریاست جمهوری ترامپ است.
در طول یک سال گذشته، برای اولینبار اسرائیل و تهران به طور مستقیم به اهدافی در داخل خاک یکدیگر حمله کردند. ترامپ از حامیان جدی اسرائیل است و احتمالا بیشتر از دولت بایدن دست این کشور را در حمله به ایران باز بگذارد. بایدن مانع حمله اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران شده است.
جمهوری اسلامی متهم است که با کمک مالی و تسلیحاتی از گروههای موسوم به محور مقاومت، از عراق گرفته تا سوریه، یمن، لبنان و غزه، به ناامنی در خاومیانه دامن میزند. اتهامی که تهران همیشه رد کرده است.