دانشگاه آکسفورد از پیشرفت قابل توجه در ساخت اولین واکسین سرطان تخمدان در جهان خبر داده است.
این واکسین که «اُوارین وَکس» نام دارد، در صورت موفقیت می‌تواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را به طور چشمگیری کاهش دهد.
بر اساس گزارش اسکای‌نیوز موسسه بریتانیایی «کنسر ریسرچ» با اختصاص بودجه ۶۰۰ هزار پوندی، از این پروژه حمایت می‌کند.
این خبر برای زنان در معرض خطر بلند سرطان تخمدان، به ویژه حاملان جهش ژنتیکی ژن سرکوب‌گر سرطان «بی‌آر‌سی‌ای» اهمیت ویژه‌ای دارد.
جهش در ژن‌های «بی‌ار‌سی‌ای۱» و «بی‌آر‌سی‌ای۲» خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. این ژن‌ها که وظیفه ترمیم «دی‌ان‌ای» آسیب‌دیده را بر عهده دارند، در صورت جهش، توانایی خود را در جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی از دست می‌دهند.
پژوهشگران امیدوارند واکسین سرطان تخمدان بتواند همانند واکسن ویروس پاپیلومای انسانی«اچ‌پی‌وی» عمل کند که در حال حاضر در مسیر ریشه‌کن کردن سرطان دهانه رحم است.
پروفسور احمد احمد، سرپرست تیم تحقیقاتی، اعلام کرد که آزمایش‌های اولیه امیدوارکننده بوده و آزمایش‌های بالینی در آینده نزدیک آغاز خواهد شد.
دانشمندان می‌گویند این اولین واکسین سرطان تخمدان در جهان خواهد‌بود که قادر است این بیماری را از بین ببرد.
اُوارین وَکس واکسینی است که به سیستم ایمنی بدن آموزش می‌دهد تا مراحل اولیه سرطان تخمدان را شناسایی کرده و به آن حمله کند.
دانشمندان امیدوارند که زنان بتوانند این واکسن را به صورت پیشگیرانه از طریق خدمات بهداشت ملی بریتانیادریافت کنند تا از این راه، این بیماری به طور کامل ریشه‌کن شود.
پروفسور احمد احمد و همکاران او در آزمایشگاه سلول سرطان تخمدان در موسسه پزشکی مولکولی «ام‌آر‌سی وثرآل» دانشگاه آکسفورد در حال بررسی و شناسایی اهداف سلولی برای این واکسین هستند.
در حال حاضر، هدف این گروه پژوهشی شناسایی پروتئین‌های سطحی سلول‌های سرطان تخمدان در مراحل اولیه است که از سوی سیستم ایمنی بدن به سهولت بیشتری قابل تشخیص هستند. همچنین، آن‌ها در حال بررسی میزان اثربخشی این واکسن در از بین بردن مدل‌های آزمایشگاهی این بیماری هستند.
در مرحله بعد، این گروه می‌توانند کارآزمایی‌های بالینی را روی انسان‌ها شروع کنند. این مطالعات شامل دو گروه هدف خواهد‌بود: نخست، افرادی که جهش‌هایی در ژن‌های سرکوب‌کننده تومور «بی‌آر‌سی‌ای» دارند، جهش‌هایی که احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را به شدت بالا می‌برد، دوم، زنانی که از نظر سلامتی در وضعیت طبیعی قرار دارند.
پروفسور احمد در پاسخ به این پرسش که آیا امکان ریشه‌کن کردن سرطان تخمدان با این واکسین جدید وجود دارد، گفت: «بی‌تردید، این هدف نهایی ما خواهد‌بود. اگرچه هنوز مسیر طولانی‌ای پیش رو داریم، اما در برهه بسیار امیدبخش و هیجان‌انگیز قرار داریم. من نسبت به این موضوع بسیار خوش‌بین هستم».
در حال حاضر هیچ روش غربالگری قطعی برای تشخیص سرطان تخمدان وجود ندارد و این بیماری اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده‌می‌شود. علت این امر، مبهم بودن علائمی مانند نفخ و بی‌اشتهایی است که می‌تواند به سادگی نادیده گرفته‌شود.
زنانی که دارای جهش ژن«بی‌آر‌سی‌ای»هستند، مانند آنجلینا جولی هنرپیشه مشهور، در معرض خطر بسیار بالاتری قرار دارند.
آمارها نشان می‌دهد که حدود ۴۵ درصد از افراد دارای جهش در ژن «بی‌آر‌سی‌ای۱» و حدود ۲۰ درصد از افراد با جهش در ژن تایپ دو تا سن ۸۰ سالگی به سرطان تخمدان مبتلا می‌شوند. این در حالی است که این میزان در جمعیت عمومی تنها دو درصد است.
در شرایط کنونی، به زنانی که حامل جهش ژن‌های«بی‌آر‌سی‌ای» تایپ یک یا دو هستند، توصیه می‌شود تا پیش از رسیدن به سن ۳۵ سالگی، تخمدان‌های خود را طی عمل جراحی خارج کنند. این اقدام پیشگیرانه، اگرچه خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد، اما پیامدهایی چون یائسگی زودرس و از دست دادن توانایی باروری در آینده را به همراه دارد.
سالانه حدود هفت هزار و ۵۰۰ مورد جدید سرطان تخمدان در بریتانیا تشخیص داده‌می‌شود که جهش‌های این ژن حدود پنج تا ۱۵ درصد از این موارد را تشکیل می‌دهند.
به گفته پروفسور احمد افراد حامل جهش این ژن می‌توانند از این واکسن جدید بهره قابل توجهی ببرند، زیرا در این صورت دیگر مجبور به برداشتن تخمدان‌های خود نخواهند‌بود.
او افزود: «من خوش‌بین هستم، زیرا هدف ما پیشگیری از شکل‌گیری اولین سلول‌های سرطانی است نه تلاش برای درمان یا جلوگیری از عود تومور».
پروفسور احمد گفت: «امیدوارم به دلیل تعداد اندک سلول‌هایی که هدف قرار می‌دهیم، به موفقیت دست یابیم. ما شاهد کارآمدی واکسین ویروس پاپیلومای انسانی بوده‌ایم، این واکسین واقعا اثربخشی فوق‌العاده‌ای از خود نشان داده‌است».
پروفسور احمد اظهار داشت: «اگرچه روند کامل تایید واکسین ممکن است سال‌ها به طول انجامد، اما انتظار می‌رود تاثیرات آن زودتر قابل مشاهده‌باشد».
او در ادامه افزود: «امیدواریم از طریق آزمایش‌های بالینی در طی چهار تا پنج سال آینده بتوانیم تاثیر این واکسین را بر افراد سالم مشاهده کنیم».